Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2014

ΘΕΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ: το κλειδί για μια ευτυχισμένη ζωή;

Ευγενία Δουβαρά

Ψυχολόγος

Οι οπαδοί του ρεύματος της θετικής ψυχολογίας υποστηρίζουν ότι η θετική σκέψη αποτελεί βασικό συστατικό της ευτυχίας και της ευζωίας. Υπόσχονται μια ευχάριστη ζωή, απαλλαγμένη από προβλήματα, εφόσον το άτομο εκπαιδευτεί σε ειδικές τεχνικές, που προάγουν τη θετική σκέψη και κάνουν λόγο για γρήγορα και μόνιμα αποτελέσματα.


Η ιδέα προβάλλει ιδιαιτέρως δελεαστική. Όμως, πόσο ρεαλιστική είναι; Είναι δυνατόν ο άνθρωπος να παρακάμψει το σκοτάδι και την απελπισία, να προσπεράσει τον πόνο και τη δυστυχία; Και αν ναι, με ποιο τρόπο;

Στην περίπτωση που ένας άνθρωπος προσπαθεί να αντισταθμίσει τις «αρνητικές» σκέψεις που έχει με «θετικές», σημαίνει ότι αδιαφορεί συστηματικά για συναισθήματα που γεννιούνται μέσα του. Παίρνει τη θέση του ιεροεξεταστή και ζει υπό μόνιμο καθεστώς καταπίεσης παρακάμπτοντας ό,τι του είναι δυσάρεστο, χωρίς να το επεξεργάζεται και να το κατανοεί. Με αυτόν τον τρόπο, δεν αποδέχεται τον εαυτό του και δεν τον βιώνει στην ολότητά του. Πώς μπορεί να επιβιώνει ένας άνθρωπος σε καθεστώς καταπίεσης; Είναι δυνατόν να χαίρεται; Όταν επιδεικνύει τέτοια απάνθρωπη συμπεριφορά προς τον ίδιο του τον εαυτό, πώς σχετίζεται με τους γύρω του;

Ο συγγραφέας Henry David Thoreau παρομοιάζει την ευτυχία με πεταλούδα. Γράφει «όσο πιο πολύ την κυνηγάς, τόσο περισσότερο ξεφεύγει, αλλά αν στρέψεις την προσοχή σου σε άλλα πράγματα, θα έρθει και θα καθήσει απαλά στον ώμο σου». Όταν η κατάκτηση της ευτυχίας γίνει αυτοσκοπός, τότε το ταξίδι της ζωής με όλες τις λεπτές αποχρώσεις του, χάνει την αξία του. Επιπλέον, η ευτυχία δεν είναι μόνιμη κατάσταση, παρά άθροισμα στιγμών. Όποιος αφιερώνεται στο κυνήγι της, καταδικάζει εν αγνοία του τον εαυτό του στην ατέρμονη βίωση συνεχών ματαιώσεων.

Το ρεύμα της θετικής ψυχολογίας μιλά για θετική σκέψη, όταν το ζητούμενο είναι η ακριβής σκέψη. Δεν είναι οι αρνητικές σκέψεις που προκαλούν πόνο, αλλά οι λανθασμένες συνήθειες της σκέψης και οι παραποιημένες ερμηνείες. Ο υπαρξιακός ψυχοθεραπευτής βοηθά τον άνθρωπο να δει τον πραγματικό του εαυτό, με τα τρωτά και δυνατά του σημεία. Ο ανθρώπινος πόνος δεν μπορεί να παρακαμφθεί, παρά μόνο να βιωθεί. Η ευτυχία προκύπτει από τη στάση που επιλέγει να έχει ο άνθρωπος στα γεγονότα της ζωής, στις σχέσεις με τους άλλους και στην επαφή με τον εαυτό του. Είναι κάτι πολύ πιο ουσιαστικό και βαθύ από την εστίαση στα θετικά που του συμβαίνουν.

Σε ένα σπίτι που χρειάζεται ριζική ανακαίνιση, αν ο ιδιοκτήτης κάνει επιφανειακές επιδιορθώσεις και στοκαρίσματα, τότε σε βάθος χρόνου, οι ατέλειες θα αποκαλυφθούν και οι ζημιές θα πολλαπλασιαστούν. Με τον ίδιο τρόπο λειτουργεί και η θεραπεία της ψυχής. Όσες πληγές και τραύματα δεν επουλωθούν σε βάθος, τυραννούν το άτομο, το κάνουν να υποφέρει και εκδηλώνονται έμμεσα, με πλήθος συμπτωμάτων (κρίση πανικού, άγχος, κατάθλιψη κλπ). Μόνο μέσα από την επαφή με το σκοτάδι του, μπορεί να βρει ο άνθρωπος το φως και τη δύναμη που κρύβει μέσα του.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εμφανιζόμενη ανάρτηση

Ου φονεύεις...τον έρωτα για ζωή!

Βλέπεις μόνο το γκρι του ουρανού,  χάνεις το νόημα του τραγουδιού,  μετράς της θάλασσας τα κύματα, σαλπάρεις με ληγμένα αισθήματα. ...